Schron kolejowy w Jeleniu – urbex w ciemnościach


W Jeleniu, wsi położonej w województwie łódzkim, znajdują się schron kolejowy i bunkry z czasów drugiej wojny światowej. Stanowiły one część kompleksu „Anlage Mitte”, do którego należał również podobny obiekt w Konewce. Co skrywa schron kolejowy w Konewce i dlaczego jest to idealne miejsce na urbex?
Gdzie znajduje się Jeleń i schron kolejowy?

Jeleń znajduje się około 7,5 km na południowy wschód od Tomaszowa Mazowieckiego. Do kompleksu bunkrów i schronu dojedziemy drogą nr 713, skręcając następnie w prawo za Białobrzegami w kierunku stacji Jeleń i miejscowości Wąwał. Po przejechaniu około 700 metrów odbijamy w prawo, na leśną drogę. Współrzędne geograficzne dla schronu w Jeleniu to: 51°30’10.7″N i 20°04’40.1″E.

Co wiemy o schronie kolejowym w Jeleniu?

Budowę schronu w Jeleniu i Konewce rozpoczęto w tym samym czasie. Powstał w odległości około 200 metrów od stacji kolejowej, z której pociągnięto bocznicę kolejową. Teren budowy ogrodzono, a linie energetyczna przeprowadzono z Tomaszowa Mazowieckiego.


Schron kolejowy w Jeleniu mierzy 350 metrów długości i składa się z 14 segmentów. Ma kształt łagodnego łuku skręcającego w lewo, nie ma przedsionka, a w najkrótszym segmencie nie ma korytarza bocznego. Według autorów książki Konewka i Jeleń. Niemieckie stanowisko dowodzenia „Anlage Mitte” może to świadczyć o dobudowaniu kolejnych dwóch segmentów.

Wokół schronu znajdują się obiekty techniczne podobne do tych, które są w Konewce. Mamy tu:
- schron elektrowni, stacji filtrów i wentylatorów;
- schron kotłowni;
- podziemne kanały techniczne;
- zbiornik i chłodnica wody technologicznej;
- schron hydroforni i zbiorników wody;
- basen przeciwpożarowy.

Jeżeli chcesz poczytać o schronie kolejowym w Konewce, to przejdź to tego artykułu: Schron kolejowy w Konewce i tajemnicze „Bunkry Goeringa”
Co robili płetwonurkowie w schronie w Jeleniu?

Schronami w Jeleniu i Konewce zainteresował się Łódzki Klub Eksploracyjny „Labirynt”. Jego członkowie dokonali pomiarów poszczególnych obiektów i badali, czy pod schronem znajdują się podziemia. Wykonano odwierty i podkopy, które jednak nie przyniosły żadnych rezultatów. Postanowiono odpompować wodę i oczyścić kolektor ścieków. Niestety i ta akcja nie dała większych efektów.

W 1989 roku „Labirynt” podjął próbę przejścia kanałami technicznymi do schronu kolejowego w Konewce. Płetwonurek przebył około 55 metrów, ale słaba widoczność i zalegające na dnie kanału gałęzie uniemożliwiły mu dalszą pracę. Wycofał się więc, ale jak się okazało na mniej więcej 5 metrów przed rozszerzeniem kanału w schronie kolejowym. Efekt? Sporządzono plan kanału z dwoma zakrętami.
Obejrzyj film na moim kanale YouTube – zwiedzam schron kolejowy w Jeleniu:
Czu schron kolejowy w Jeleniu to dobre miejsce na urbex?

Jako jeden z czterech tego typu obiektów schron w Jeleniu nie jest zagospodarowany, nie urządzono w nim wystawy wojennych eksponatów (jak w Konewce i Stępinie) i nie jest udostępniony do zwiedzania (jak w Strzyżowie). Nie oznacza to jednak, że nie można go zwiedzać. Wystarczy wziąć ze sobą dobrą latarkę, ciepłe ubranie i uważnie rozglądać się dookoła.

W schronie w Jeleniu w korytarzu bocznym zalega woda, w której pływają fragmenty konarów i śmieci. Przy wejściu znajdują się niewielkie rampy, a dalej słabo zabezpieczone wejście do kanału technicznego. Panuje głęboka ciemność i chłód, który latem jest całkiem przyjemny. W schronie nadal można oglądać część torowiska, niemieckie napisy, pozostałości wentylacji i miejsca, w których znajdowało się okablowanie. Na ścianach na zewnątrz obiektu widać mocowania siatki maskującej. Niestety wnętrze pokryte jest bazgrołami, a w jednym z pomieszczeń technicznych ktoś zorganizował sobie śmietnik.


Podczas pisania tekstu korzystałam z książki M. i J. Szymańscy, Konewka i Jeleń. Niemieckie stanowisko dowodzenia „Anlage Mitte”, Imax, Łódź 2016
1 Komentarz
byłem tam z 2- 3 razy , ciekawe miejsce
6 marca, 2022 - 9:13 am