Łysa Góra, pielgrzym świętokrzyski i legenda o końcu świata

Góry Świętokrzyskie to jeden z najstarszych łańcuchów górskich w Europie. Na szlaku z pewnością tego doświadczysz, a patrząc na zmurszałe drzewa Puszczy Jodłowej i słuchając legend świętokrzyskich, poczujesz upływ czasu. Jednak zanim wejdziesz na Łysą Górę i zwiedzisz kryptę Jeremiego Wiśniowieckiego, spróbuj zatrzymać pielgrzyma świętokrzyskiego, który klęczy u jej stóp. Dlaczego? Bo być może opóźnisz koniec świata.

Łysa Góra i jej tajemnice

Góry Świętokrzyskie pamiętają czasy Bolesława Krzywoustego, fundatora klasztoru na Łysej Górze, węgierskiego księcia Emeryka, który przywiózł do sanktuarium relikwie Drzewa Krzyża Świętego oraz wojen światowych, podczas których w świątyni utworzono więzienie i obóz. Dziś na szczycie mieści się bazylika mniejsza pw. Trójcy Świętej i sanktuarium relikwii Drzewa Krzyża Świętego. W kryptach klasztoru zobaczysz zmumifikowane ciało należące (podobno) do Jeremiego Wiśniowieckiego. Czy rzeczywiście leży tutaj człowiek, który stłumił powstanie Chmielnickiego i był bohaterem powieści Sienkiewicza? Odpowiedź czeka na Łysej Górze, 595 metrów nad poziomem morza.

Łysa Góra i jej atrakcje turystyczne

Gdy skończysz zwiedzanie klasztoru lub modlitwę, koniecznie udaj się do Muzeum Przyrodniczego Świętokrzyskiego Parku Narodowego na Świętym Krzyżu (to inna nazwa Łysej Góry). Poznaj współczesną i prehistoryczną faunę i florę utrwaloną w skałach Gór Świętokrzyskich. Na wprost wejścia do muzeum zobaczysz Radiowo – Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż. Nie sposób przegapić tej konstrukcji. W końcu jest to wieża o wysokości 157 metrów, z której sygnał rozchodzi się na całe województwo świętokrzyskie oraz niektóre obszary sąsiednich województw. Nic dziwnego, że znajduje się właśnie tutaj – wybudowanie wieży na Łysej Górze uczyniło z niej jeden z najlepszych obiektów nadawczych w Polsce i Europie Środkowej.

Łysa Góra i Góry Świętokrzyskie nie przestają zaskakiwać. Znajduje się tu jedno z największych i najstarszych gołoborzy. Miejscowa ludność nazywa tak skalne rumowiska nieporośnięte żadną roślinnością. Powstają wtedy, gdy woda przedostaje się przez szczeliny do środka skał, zamarza i rozsadza je od środka. A czy wiesz, że gołoborza zajmują aż 22 ha Świętokrzyskiego Parku Narodowego?

Hej, podróżniczko, podróżniku! Zatrzymaj się na chwilę i odpocznij. Zajrzyj do sklepu – kubki i plakaty już na Ciebie czekają: https://sklep.jedzwpolske.pl/

Legendy świętokrzyskie: Emeryk i święty jeleń, pielgrzym świętokrzyski

Każda wędrówka rozpoczyna lub kończy się legendą. Tak samo jest z Górami Świętokrzyskimi. Są dwie opowieści powiązane z tym miejscem: o Emeryku i świętym jeleniu oraz o pielgrzymie świętokrzyskim. Bohaterem pierwszej jest Emeryk, książę węgierski. Podczas polowania spostrzegł pięknego jelenia, za którym pognał w głąb puszczy. Jednak gdy chciał oddać strzał z łuku, został oślepiony światłem bijącym od krzyża znajdującego się pomiędzy rogami zwierzęcia. Po chwili znów było ciemno i cicho. Emeryk zorientował się, że zgubił drogę, a jeleń przepadł bez śladu. Zmęczonemu myśliwemu ukazał się anioł wskazujący drogę, która wiodła na szczyt do klasztoru. Tam książę Emeryk złożył relikwie Drzewa Krzyża Świętego, a jeleń z krzyżem pomiędzy rogami jest do dziś symbolem Świętokrzyskiego Parku Narodowego.

Druga legenda opowiada o pielgrzymie świętokrzyskim, nazywanym Emerykiem. Jest to kamienna figura klęcząca u podnóża Łysej Góry. Jedna z wersji opowieści mówi, że posąg przedstawia podobiznę Władysława Jagiełły, który często bywał w tych okolicach i w klasztorze na Świętym Krzyżu. Król przemierzał szlak nazywany dziś Drogą Królewską. Jest i inna wersja legendy. Podobno w kamień został zamieniony rycerz, który chwalił się, że jego dusza po śmierci od razu powędruje do raju, a dzwony w klasztorze zaczęły same bić na jego cześć. Mówi się, że pielgrzym świętokrzyski co rok posuwa się o jedno ziarnku piasku, a gdy dotrze na Łysą Górę, nastąpi koniec świata.

Planujesz wycieczkę na Łysą Górę? Czekają tam na Ciebie:

• bazylika na Świętym Krzyżu, w której znajduje się klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej,
• wieża widokowa bazyliki,
• krypta Jeremiego Wiśniowieckiego,
• Radiowo – Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż,
• gołoborze świętokrzyskie,
• pielgrzym świętokrzyski w Nowej Słupi.

P.S. Przed wędrówką (nawet krótką) po Górach Świętokrzyskich lub po niej dobrze jest się posilić. Taką ekspozycję znajdziecie w karczmie u stóp Łysej Góry. A przez okno do środka gospody zagląda pielgrzym świętokrzyski.